De Groene kalender

Vieren of gedenken, in alle rust of met elkaar.

Laat je inspireren door oude gewoontes, groene symboliek, markante personen, inspirerende initiatieven, smaakvolle recepten, toepasselijke teksten, en praktische tips.

 

okt
15
vr
Theresia van Avila
okt 15 hele dag

15 oktober  Theresia van Avila (1515-1582)

Leven vanuit de diepte

 

aardappel

 

Theresia van Avila (Spanje), karmelietes, mystica, kerklerares, bracht vernieuwing in de Karmels, de kloosterordes met deze naam, en koos opnieuw voor een vegetarische leefstijl voor de contemplatieve zusters Karmelietessen. Als eerste vrouw wordt zij uitgeroepen tot lerares van de kerk, door Paus Paulus VI in 1990.

Theresia legt in haar geschriften veel nadruk op het gebedsleven: ‘een leven vanuit de diepte’. Zij gebruikt voor het gebedsleven het beeld van een tuinman die op verschillende manieren de tuin van water voorziet. Het gebedsleven, het zware putten uit een diepe bron, kan voor de biddende mens tot lichte, geoefende arbeid worden. Of in een ander beeld: zoals het hemelwater – door God geschonken, je toevalt en de tuin doet bloeien, zo kan een regelmatig, gediciplineerd gebedsleven een mens tot bloei brengen. Of denk aan het proces waarbij een pop eerst een rups en daarna tot een mooie vlinder uitgroeit, zo vanzelfsprekend én wonderlijk kan de bidder het gebedsleven beleven.

Theresia vermeldt in haar geschriften dat men vanaf 1570 aardappels verbouwde bij een Karmelklooster in Spanje. De aardappel is waarschijnlijk in de 15e eeuw door missionarissen ingevoerd vanuit Midden-Amerika. Ze groeien ‘vanuit de diepte’.

Haar gedenkdag wordt wel verbonden met de oogsttijd: ‘Met Sinte-Treze, vallen de leste bezen.’ (Vlaams voor ‘bessen’). Na deze datum behoort men geen bessen meer te eten.

 herfstframbozen

 

Recept

 

Vieren

Aardappels – leven vanuit de diepte, zie www.scheppingvieren.nl

 

Geloofd bent u om aardappels,

verscholen in de aarde.

Gij schenkt leven,

vanuit de diepte.

(Tini Brugge)

 

 

okt
16
za
Gerardus Majella
okt 16 hele dag

16 oktober Gerardus Majella (1726-1755)

Tijd om noten te kraken

 

 

Het is typisch een dag van de oogst: ‘Op het feest van Sint-Gallus, doet de wind de noten vallen.’

 

In Frankrijk werd de oogst van druiven, appels en aardappels afgerond en ook in Zuid-Duitsland houdt men op deze dag nog allerlei oogstgebruiken in ere. De Italiaanse broeder Gerardus van Majella (‘Gallus’) was onder meer tuinman. Hij sloot zich in 1749 aan als lekenbroeder bij de orde van de Redemptoristen. Hij werd een bekende volksheilige en heilig verklaard in 1914 vanwege zijn liefdewerk en genezingen. In het Redemptoristenklooster in Wittum is in 1962 een veelbezochte Gerarduskapel gebouwd.

 

 

Recepten

Zie www.sameneerlijketen.nl in de rubriek ‘Heiligen’. Zie verder ook de rubriek scheppingsperiode / oogst.

 

 

 

Wereldvoedseldag
okt 16 hele dag

 

16 oktober Wereldvoedseldag

Stilstaan bij de oogst

 

Deze Wereldvoedseldag is een initiatief van de Verenigde Naties waaraan inmiddels meer dan 150 landen meedoen. Ook veel milieuorganisaties sloten zich bij dit initiatief aan.

Sinds 1981 krijgt op deze dag de productie van voedsel, het tekort aan voedsel en de verspilling van voedsel alle aandacht.

In Nederland is het idee ontwikkeld voor een zogenaamde ‘wereldmaaltijd’, zie www.werelddelen.nl.

 

Recepten

 

okt
18
ma
Lucas – evangelist
okt 18 hele dag

18 oktober Lucas – evangelist

Dieren weten beter

 

 

 

 

 

 

Traditiegetrouw begint op de feestdag van Lucas, de schrijver van het evangelie ‘volgens Lucas’, de oogst van stoofperen.

 

Sinds de 4e eeuw wordt Lucas afgebeeld als of met (gevleugelde) stier, os of kalf.

Het herinnert aan de bijbeltekst dat os en ezel beter de stal weten te vinden, dan de mensen (Jesaja 1,3). Op afbeeldingen zijn os en ezel in de kerststal te vinden.

 

 

 

 

 

 

 

 

okt
20
wo
Wendelinus van Trier
okt 20 hele dag

20 oktober Wendelinus van Trier (ca. 550-630)

Herder zijn

 

 

Wendelinus was volgens legenden (uit de 14e eeuw) een koningszoon, maar werd kluizenaar en herder. Hij vertrok als pelgrim naar Rome en werd abt van een klooster in de buurt van Trier. Hij leefde als een monnik. Sankt Wendel, waar hij begraven is, werd een belangrijke pelgrimsplaats.

Wendelinus wordt afgebeeld met een herdersstaf met honden en schapen om hem heen en is met name beschermheilige van boeren en herders.

Op zijn gedenkdag begon de oogst van koolrapen.

 

okt
21
do
Ursula
okt 21 hele dag

 

21 oktober Ursula van Keulen (ca. 453)

Stoof eens een kool

 

 

Rond Ursula bestaan vele legenden. Zij werd een bekende heilige in Keulen, waar zij is gedood samen met andere vrouwen.

In de middeleeuwen kwam haar verering tot bloei, bij de bouw van kerken en handel in relieken.

 

Zij is typisch een oogstheilige, waaraan men herinnerd wordt bij de oogst.

Op Ursula’s gedenkdag begon men het oogsten van de kolen, want het weer kan maar zo omslaan:

‘Doe met Ursula de oogst naar binnen, anders komt Judas (28 oktober) met sneeuw voor de pinnen.’

 

 

Recept

Kijk voor koolrecepten, soep, salade e.d. op sameneerlijketen.nl, gebruik de zoekfunctie: ‘kool’

okt
23
za
Severinus
okt 23 hele dag

 

23 oktober Severinus van Keulen (ca. 403)

 … bied je fruit tijdig aan bij een mobiele pers …

 

 

Ook Severinus is een typische oogstheilige, die men verbindt met de oogst van appels.

Hij was bisschop in Keulen, is tijdgenoot van Martinus van Tours (11 november) en Ursula van Keulen (21 oktober), eveneens bekend in dat gebied.

Hij werd om hulp aangeroepen bij droogte.

Op de gedenkdag van Severinus begon het bereiden van appelwijn en cider.

 

 

 

Recept

Zie verder appelrecepten.

 

okt
28
do
Simon en Judas
okt 28 hele dag

 

28 oktober Simon de Zeloot en Judas Taddeüs – apostelen

Benut je laatste kans

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Beide apostelen kregen een plaats op een kerkkalender, omdat ze nu eenmaal ‘oude heiligen’ zijn; hun namen worden in de Bijbel genoemd.

Van Simon bestaan relieken in Keulen. Met Judas wordt niet de beter bekende Judas Iskariot bedoeld, maar een ander (Johannes 14).

Simon en Judas worden samen in het veld afgebeeld en vinden ook samen de dood.

 

Hun gedenkdatum wordt verbonden met een late oogst en de verandering van het weer en de seizoenen, zoals in deze spreuk:

‘Als Simon en Judas gaan, komt de winter eraan.’

De laatste appels worden geoogst.

 

nov
6
za
Dankdag voor gewas en arbeid
nov 6 hele dag

 

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

 

 

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

 

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

 

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

 

 

 

 

jan
21
vr
Gebedsweek voor eenheid van kerken
jan 21 – jan 28 hele dag

 

3e week januari Gebedsweek voor de eenheid van de kerken

Zie: www.raadvankerken.nl of www.missienederland.nl

 

 

Recepten

-Voor “Brood en zout”, zie Gebedsweek (op website van www.sameneerlijketen.nl)

Breekbrood

 

Schikken

– Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

nov
6
ma
Dankdag voor gewas en arbeid
nov 6 hele dag

 

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

 

 

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

 

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

 

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

 

 

 

 

jan
21
zo
Gebedsweek voor eenheid van kerken
jan 21 – jan 28 hele dag

 

3e week januari Gebedsweek voor de eenheid van de kerken

Zie: www.raadvankerken.nl of www.missienederland.nl

 

 

Recepten

-Voor “Brood en zout”, zie Gebedsweek (op website van www.sameneerlijketen.nl)

Breekbrood

 

Schikken

– Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

nov
6
di
Dankdag voor gewas en arbeid
nov 6 hele dag

 

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

 

 

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

 

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

 

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

 

 

 

 

jan
21
ma
Gebedsweek voor eenheid van kerken
jan 21 – jan 28 hele dag

 

3e week januari Gebedsweek voor de eenheid van de kerken

Zie: www.raadvankerken.nl of www.missienederland.nl

 

 

Recepten

-Voor “Brood en zout”, zie Gebedsweek (op website van www.sameneerlijketen.nl)

Breekbrood

 

Schikken

– Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

nov
6
wo
Dankdag voor gewas en arbeid
nov 6 hele dag

 

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

 

 

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

 

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

 

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

 

 

 

 

jan
21
di
Gebedsweek voor eenheid van kerken
jan 21 – jan 28 hele dag

 

3e week januari Gebedsweek voor de eenheid van de kerken

Zie: www.raadvankerken.nl of www.missienederland.nl

 

 

Recepten

-Voor “Brood en zout”, zie Gebedsweek (op website van www.sameneerlijketen.nl)

Breekbrood

 

Schikken

– Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

nov
6
do
Dankdag voor gewas en arbeid
nov 6 hele dag

 

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

 

 

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

 

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

 

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

 

 

 

 

jan
21
wo
Gebedsweek voor eenheid van kerken
jan 21 – jan 28 hele dag

 

3e week januari Gebedsweek voor de eenheid van de kerken

Zie: www.raadvankerken.nl of www.missienederland.nl

 

 

Recepten

-Voor “Brood en zout”, zie Gebedsweek (op website van www.sameneerlijketen.nl)

Breekbrood

 

Schikken

– Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

nov
6
za
Dankdag voor gewas en arbeid
nov 6 hele dag

 

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

 

 

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

 

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

 

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

 

 

 

 

jan
21
vr
Gebedsweek voor eenheid van kerken
jan 21 – jan 28 hele dag

 

3e week januari Gebedsweek voor de eenheid van de kerken

Zie: www.raadvankerken.nl of www.missienederland.nl

 

 

Recepten

-Voor “Brood en zout”, zie Gebedsweek (op website van www.sameneerlijketen.nl)

Breekbrood

 

Schikken

– Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl