De Groene kalender

Vieren of gedenken, in alle rust of met elkaar.

Laat je inspireren door oude gewoontes, groene symboliek, markante personen, inspirerende initiatieven, smaakvolle recepten, toepasselijke teksten, en praktische tips.

 

okt
27
zo
Dag van de Stilte en Nacht van de nacht
okt 27 all-day

 

Laatste zondag van oktober

Dag van de Stilte en Nacht van de nacht

 

 

 

 

 

 

Bij de overgang van zomertijd naar wintertijd wordt de klok een uur teruggezet. In dit weekend, dat een uur extra biedt, zijn er kansen voor twee initiatieven: aandacht vragen voor het belang van de stilte en voor het behouden van de duisternis. Zo zijn de Dag van de Stilte en de Nacht van de Nacht geboren.

In 2020 valt de dag op 24 oktober.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dag van de stilte

Niets is sterker dan de stilte, niets is sterker dan het woord dat niemand hoort

(Stef Bos, uit het Lied ‘Stilte’)

 

Ambassadeurs in heel Nederland vragen aandacht voor het belang van stilte. Dat doen zij door heel uiteenlopende activiteiten te promoten: van een mindfulness-stilte oefening die via een lifestream wordt aangeboden tot talloze mogelijkheden voor een stiltewandeling.

In de monastieke traditie is de oefening van stilte een dagelijks onderdeel van de dagorde van monniken. Die traditie wordt per orde of communiteit verschillend ingevuld. Er kan stilte zijn om aandachtig te lezen of om mediteren mogelijk te maken. Er kan stilte zijn tijdens de maaltijd of bij het gebed in een viering.

Zie verder www.dagvandestilte.nl

 

Nacht van de nacht

‘Licht uit: laat het donker donker’

 

Vanuit de ruimte gezien is misschien de vele verlichting op aarde mooi om te zien, er is ook een duistere kant. Natuur en Milieuorganisaties pleiten niet alleen vanwege het energieverbruik voor minder verlichting. Zo worden nachtdieren erdoor beïnvloed in hun gedrag en belemmerd in hun natuurlijke habitat. Het zou helpen als bijvoorbeeld ook bedrijven waar mogelijk, en zeker tussen bijvoorbeeld 1 en 5 ’s nachts, hun verlichting zouden doven.

Als we er allemaal deze nacht meebeginnen, zouden we dit dan niet ook alle dagen door het jaar heen kunnen opvolgen? Minder licht, minder energie, minder verstoring. Misschien wel belangrijk: het zou ook mensen dichter bij de sterren kunnen brengen, om meer sterren te zien om je over te verwonderen. Bekend maakt bemind.

Zie verder www.nachtvandenacht.nl

 

 

nov
2
za
Allerzielen
nov 2 all-day

2 November Allerzielen

Dankbaar gedenken met een lichtje, bloemen en goede geuren

 

 

Het vieren van Allerzielen gaat terug op de kloostertraditie van de benedictijnen in Cluny (Frankrijk). In 998 werd hier liturgisch vormgegeven aan een gedachtenisviering voor alle gestorven gelovigen. De viering kreeg in de 13e eeuw de naam Allerzielen.

Tegenwoordig wordt, los van levensovertuiging, op deze dag in veel breder verband aan de herdenking van geliefde doden aandacht geschonken. Begraafplaatsen en uitvaartondernemers organiseren lichtjesbijeenkomsten in allerlei vorm, waarbij de mogelijkheid wordt geboden stil te staan bij de betekenis en vruchten van elk mensenleven, dankbaar voor de oogst die dit leven bracht.

Het was gewoonte om speciale broodjes, ‘zielenbrood’ of krakelingen te eten.

Omstreeks dezelfde datum viert men steeds vaker Halloween, een feest dat in de keltische traditie bestond en later met Allerheiligen werd verweven. (https://nl.wikipedia.org/wiki/Halloween )

 

Bloem

– de Chrysant is een bloem die in dit seizoen bloeit en begraafplaatsen in deze tijd siert. De bloem kreeg daarom de volksnaam Allerzielenbloem. Passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl/ Gedachtenis

 

 

 

 

 

 

 

Vieren 

– Voor teksten rond Allerheiligen en Allerzielen, zie www.scheppingvieren.nl

 

 

Recepten bij Gedachtenis

· Allerheiligenbrood
· Rozemarijnboterkoek
Kwarktaart met maanzaadspiraal
. Troostvolle lavendelkoekjes
· Krakelingen, koekjes met een achtvorm

 

 

dec
5
do
Sinterklaas
dec 5 all-day

 

5 december Sinterklaas

Kindervriend

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Op de dag vóór zijn eigenlijke gedenkdag (6 december, zie deze Groene Kalender) is de traditie van het Sinterklaasfeest ontstaan.

De bisschop van Myra wordt in het Oosten vooral gezien als wonderdoener, in het Westen meer als kindervriend.

Eigenschappen van Wodan, de Germaanse God, zijn hem toegedicht. Wodan reed op een paard, wist en zag alles.

De knecht van Wodan, Nörwi, was een ‘zwarte vader van de nacht’ die hem vergezelde.

 

Recepten, suggesties:

– Amandelspeculaas en -poppen

– Taai-taai met roggebloem

– Bisschopswijn

 

Recepten

Pepernoten

Zie verder www.sameneerlijketen.nl

 

dec
6
vr
Nicolaas van Myra
dec 6 all-day

 

6 december Nicolaas van Myra (ca. 280-342)

Graan delen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nicolaas was bisschop in Myra, waar hij ook overleed. Tegenwoordig heet die plaats Demre, zuidwestelijk van Antalya in Turkije. Nicolaas is ook in het Oosten een bekende heilige in de Oosters-Orthodoxe Kerk. Talloze legenden verhalen van zijn bescherming als kindervriend en wonderdoener.

Zo zou hij in het geheim drie buidels goud naar binnen hebben gegooid bij een arme edelman, opdat diens dochters niet in de prostitutie hoefden maar konden trouwen. Omdat men op afbeeldingen van Nicolaas de drie goudbuidels als ‘bollen’ aanzag, werd hij ook beschermheilige van bakkers. Ook zou hij drie scholieren die door een herbergier gedood en in een ton gestopt waren, weer tot leven hebben gewekt. Volgens een andere versie werden drie kleine kinderen in een tobbe met warm water op het vuur gezet maar vergeten door hun moeder. Zij was naar de installatie van Nicolaas als bisschop in Myra gaan kijken en vond haar kinderen ongedeerd terug. Een andere legende verhaalt hoe Nicolaas eens op een schip overvallen werd door een hevige storm. Hij bedaarde de storm, zoals Jezus de storm op het meer (Marcus 4). Het maakte hem tot patroonheilige van zeevaarders.

 

 

Genoeg is genoeg

Legendarisch was ook zijn optreden tijdens een grote hongersnood. Nicolaas zag in de haven een schip met graan, bestemd voor Alexandrië en vroeg de kapitein graan af te staan om de hongersnood te keren. De kapitein gaf aan dat gedood te worden als hij met minder graan zou arriveren op zijn bestemming. Nicolaas herinnerde hem aan Jezus, die vijf broden en vissen uitdeelde aan een grote menigte, er was genoeg. De kapitein kende het verhaal, zette een streep op de scheepswand, daar waar het schip het water raakte. Hij gaf Nicolaas toestemming graan te nemen tot de streep boven het wateroppervlak uitkwam. Een wonder geschiedde: het schip bleef even zwaar geladen, nadat er voldoende graan was uitgeladen. Genoeg om de hongersnood te ledigen en om uit te zaaien voor een volgende oogst.

(zie ook www.bijbelin1000seconden.be, het verhaal naar Chantal Leterme)

 

 

 

dec
10
di
Dag voor de rechten van de mens
dec 10 all-day

 

10 december Dag van de rechten van de mens

‘Wie één mens redt, redt heel de mensheid’

 

Sinds 1950, ingesteld door de Verenigde Naties

als herinnering aan de Universele Verklaring van de rechten van de mens,

die op 10 december 1948 getekend werd.

 

 

 

 

 

 

 

Onze Vader,

Sagrada Familia,

Barcelona

 

 

dec
31
di
World Healing Day
dec 31 all-day

World Healing Day 31 december, om 13.00 uur

 

World Healing Day is een interreligieus initiatief (in Nederland) op de laatste dag van het jaar. De bedoeling is dat ’s middags om 13.00 uur een uur lang wordt gemediteerd voor vrede in de wereld. Dat de strekking wereldwijd mag zijn.  Mensen voelen zich dan verbonden met elkaar rond de vrede. Kerkgebouwen in Amerongen, Bennekom, Brielle, Brummen, Hattem, Lunteren, Renkum, Rhenen, Varsseveld, Veenendaal en Velp zijn open. Iedereen is uitgenodigd dit uur mee te maken.

Even een moment met anderen stilstaan, op de rand van de jaarwisseling, met onze scepsis én goede voornemens, tussen het kopen van oliebollen op de markt en het vuurwerk dat later wordt afgestoken (dit jaar niet).

jan
1
wo
Nieuwjaar
jan 1 all-day

 

1 januari Nieuwjaarsdag

Pelgrimeren naar een land van melk en honing

 

honing

 

Een nieuw jaar, een nieuw begin. Nieuwjaar, een octaaf: acht dagen na Kerstmis. De achtste dag is de dag waarop een joods jongetje besneden wordt en het zijn naam ontvangt. De zoon van Maria krijgt de naam Jezus: ‘God redt’.

In Uw naam beginnen alle dagen,

een nieuwe jaarkring ligt voor mij gereed,

een jaar, dat ik in Uw naam wil dragen …

Uit: Wierookgraan, gebedenboek – H. Kuitenbrouwer en G. Smit

 

Melk en honing

De achtste dag, tevens de eerste dag van een nieuwe week, staat symbool voor een nieuw begin. De eerste dag van het nieuwe jaar wordt een dag met goede voornemens: op weg naar duurzaam leven op een groene aarde?!

Melk en honing zijn een bijbels beeld van een land van belofte, beeld van het goede leven, zoals beschreven in het verhaal van de uittocht:

‘Ik heb besloten jullie uit de ellende in Egypte weg te halen en je naar een land te brengen dat overvloeit van melk en honing’ (Exodus 3, 17).

Melk betekent dat er vee kan grazen, dat er water is om gras te laten groeien, dat er voedsel is voor mens en dier.

De profeet Jesaja bemoedigt het volk met een teken dat de Heer zelf aan het nageslacht van David zal geven:

De jonge vrouw is zwanger, zij zal spoedig een zoon baren en hem Immanuel, ‘God met ons’, noemen. Boter en honing zal hij eten, totdat hij in staat is om het kwade te verwerpen en het goede te kiezen’ (Jesaja 7, 14-15)

 

Recepten

Zie ook Oud- en Nieuwjaar op de website www.sameneerlijketen.nl

Hier vindt u recepten voor:

– melk- en honingkoek: honingkoek 

– nieuwjaarsrolletjes

– welkomstdrank: slemp

 

Vieren

– Bijbelteksten: Jesaja 7, 10-17; Genesis 1 en 2; Exodus 3, 17

– Teksten voor vieringen (wintertijd)

– Gedicht Pelgrimage:

(…) Gaan
is antwoord, hoop en
leven,
ja zeggen, uit handen geven
als het moet
opnieuw beginnen,
liefde vinden,
goedheid – vrede – delen,
visioen.

Jeanette van Osselen     http://www.scheppingvieren.nl/pelgrimage/

 

 

jan
25
za
Gedichtendag
jan 25 – jan 31 all-day

 

Laatste donderdag van januari Gedichtendag

De gedichtendag in Nederland en Vlaanderen heeft jaarlijks een eigen thema

Zie: www.gedichtendag.org

Het is het begin van de Poëzieweek die tot 2 februari duurt.

 

Vieren

Zie voor gedichten in januari: www.scheppingvieren.nl

jan
26
zo
Martinus Nijhoff
jan 26 all-day

26 januari Martinus Nijhoff  

Week van de poëzie

 

 

Het licht, Gods witte licht, breekt zich in kleuren:
kleuren zijn daden van het licht dat breekt.

 

Het leven breekt zich in het bont gebeuren,

en mijn ziel breekt zich als ze woorden spreekt.

 

Slechts die zich sterven laat, kan ’t leven beuren

(…)

ziel die zichzelve brak in liefde en woorden:

dit zijn de daden waar ik mens voor was.

 

(Gedicht Het licht, in: Verzamelde gedichten, 1963, Martinus Nijhoff; zie ook:

meditatie over bomen: website scheppingvieren.nl onder ‘gedichten’)

 

Sinds 2000 is de sterfdag van dichter Nijhoff (26 januari 1953) de startdatum voor een poëzieweek in Nederland en Vlaanderen.

Allerlei activiteiten worden ontplooid om de zeggingskracht van gedichten te laten klinken (zie www.poezieweek.com).

Deze week is hét moment om stads- en dorpsdichters te kiezen en, om de vier jaar, een dichter des Vaderlands.

Op de lijst van meest geliefde gedichten vinden we gedichten van onder meer Martinus Nijhoff en ook Ida Gerhardt.

Beiden vinden een taal waarin geloof en natuur betekenis krijgen.

 

 

Over de eerbied I

 

Gij moet het eenzaam laten

het zaad dat ligt te slapen

en dat al kiem gaat maken

 

Dit eerstelingsbewegen

van leven binnen leven

vermijd te genaken.

 

Laat het stil zijn in zijn waarde,

zaad in de donkere aarde;

zaad in de donkere aarde.

 

En het zal groen ontwaken

(Ida Gerhardt, Verzamelde gedichten, 1905 – 1997)

 

Vieren

– Op de website www.scheppingvieren.nl is een aparte rubriek Gedichten te vinden. In deze rubriek zijn gedichten opgenomen die kunnen worden gebruikt in relatie tot het kerkelijk jaar.

– Onder meer Jeanette van Osselen en Hedi Hegeman leveren hier nieuwe gedichten aan. Zie voor de wintertijd bijvoorbeeld: bij “Draad van leven” en bij “Grens tussen leven en dood”.

feb
2
zo
Warmetruiendag
feb 2 all-day

 

Warmetruiendag of Dikketruiendag (Vlaanderen)

De groenste energie is de energie die je niet verbruikt!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Deze actiedag is bedoeld om je lichaam te verwarmen, en niet de aarde, met een warme trui, waardoor de thermostaat een graadje lager kan. Zo kun je meewerken aan energiebesparing en het halen van klimaatdoelen. De Warmetruiendag wordt sinds 2007 georganiseerd door het Klimaatverbond, een samenwerking van gemeentes, waterschappen en provincies (www.klimaatverbond.nl)

De actieperiode loopt vanaf 10 oktober, de dag van de duurzaamheid, tot 15 februari, de dag na Valentijn. Het is stimulerend om nieuwe duurzame energiestromen op gang te brengen en liefde voor elkaar te verbinden met liefde voor de aarde. Voor allerlei praktijkmogelijkheden om zelf deel te nemen, zie www.warmetruiendag.nl

 

feb
12
wo
Dorothy Stang
feb 12 all-day

12 februari Dorothy Stang (1931-2005)

Regenwoud

Dorothy Stang was een Amerikaanse religieuze, aangesloten bij de zusters van Notre Dame de Namur. In Brazilië zette zij zich in voor de arme boeren en het behoud van het regenwoud. Zij werd op 12 februari 2005 voor deze inzet vermoord.

Zie Konferentie Nederlandse Religieuzen (KNR): Dorothy Stang

feb
14
vr
Valentijn
feb 14 all-day

14 februari St. Valentijn (ca. 269)

De vogels en de liefde

Al is de winter nog zo streng, op Sint Valentijn huwen de vogels.’

hart van cake met takken

 

De Engelse dichter Claucer verbindt de ‘partnerkeuze van vogels’ met Valentijnsdag. Hij schrijft in 1382: For this was on St. Valentynes day, when every byrd cometh there to choose his mate. Het nestje bouwen kan nu beginnen. Is hieruit de gewoonte ontstaan om elkaar op deze dag (anonieme) liefdesbetuigingen te sturen? (Zie ook: www.wikipedia/Valentijn). In Italië bestond vroeger omstreeks 14 februari een vruchtbaarheidsfeest ter ere van de godheid Lupercalia.

In de heiligenkalender worden twee Valentijns op 14 februari herdacht: Valentinus van Rome en Valentinus van Terni. Waarschijnlijk wordt op Valentijnsdag de man uit Terni bedoeld en heeft die uit Rome nooit bestaan.

Valentius zegende een huwelijk in van een christin en een ‘heiden’ dat zegenrijk werd. Daarop vroegen meer geliefden in soortgelijke omstandigheden zijn zegen. Werd hij daarom bestraft met de marteldood?

 

Recepten

Valentijnscake in hartvorm, zie foto boven, ook www.sameneerlijketen.nl (aparte rubriek ‘heiligen’)

 

Schikken

 

Laurier (zie foto)

In de oudheid werden takken laurier gebruikt bij tovenarij en het doen van voorspellingen. In de symbolentaal zijn ze beeld van eer en overwinning (Laurierkransen). In Engeland zou een verliefd stel nooit gescheiden worden wanneer zij een lauriertakje in tweeën braken en elk een stukje bewaarden. Of ook: als men op Valentijnsdag twee stukjes laurierblad voor het slapengaan onder het kussen legde, zouden de dromen over liefde gaan.

– Hart met takken, zie foto boven

 

 

mrt
3
ma
Wereldnatuurdag
mrt 3 all-day

Wereld Natuur Dag 3 maart

ook: Werelddag van de Wilde dieren en planten

mrt
22
za
Wereldwaterdag
mrt 22 all-day

 

22 maart Wereldwaterdag

Zonder water geen leven

 

De Wereldwaterdag is al in 1952 door de Verenigde Naties vastgelegd op 22 maart. In een waterresolutie wordt aandacht gevraagd voor schoon water, met name ook in ontwikkelingslanden. Door klimaatverandering wordt de beschikbaarheid van water in bepaalde delen van de wereld een groot probleem. Voorts kan de bouw van stuwdammen voor energie-opwekking tot verdroging leiden en funeste gevolgen hebben voor landbouwgronden.

Op 22 maart 2013 ondertekende de Raad van Kerken in Nederland, in navolging van de Wereldraad van Kerken, de Waterverklaring van de Verenigde Naties. Voor scholen zijn lespakketten beschikbaar en worden wandelingen en excursies georganiseerd.

– Zie www.wereld-water-dag en ook www.wandelenvoorwater.nl

– Zie ook Wereldoceanendag, 8 juni, deze Groene Kalender

 

Vieren

Water, zie www.scheppingvieren.nl

– Gedicht:

Vragenderwijs

 

Ik vroeg het aan de vogels

de vogels waren niet thuis

 

Ik vroeg het aan de bomen

hooghartige bomen

 

Ik vroeg het aan het water

waarom zeggen ze niets

het water gaf geen antwoord

 

Als zelfs het water geen antwoord geeft

hoewel het zoveel tongen heeft

wat is er dan

wat is er dan

er is alleen een visserman

 

die draagt het water

onder zijn voeten

die draagt een boom

op zijn rug

die draagt op zijn hoofd een vogel.

 

Guillaume van der Graft (uit: Vogels en Vissen, 1954)

 

 

 

 

apr
22
di
Earth Day: Dag van de aarde
apr 22 all-day

 

22 april Earth Day: Dag van de aarde

Houdbare aarde en duurzame levensstijl

 

wereldbol

 

De Dag van de aarde vraagt aandacht voor het behoud van de aarde en een duurzame levensstijl. Het initiatief voor een aparte dag, in 1970 in de Verenigde Staten genomen, is uitgegroeid tot een deelname in 190 landen. Het door de Verenigde Naties opgestelde Handvest van de Aarde (Earth Charter) is daarbij een leidraad. Dit Handvest wordt ook door de Wereldraad van Kerken (Genève) onderschreven. Zie www.dagvandeaarde.nl en www.earthday.com

De dag herinnert aan de ‘grass root’ beweging die Rachel Carson in de Verenigde Staten op gang bracht met haar opzienbarende boek Silent Spring in 1962. De datum is gekozen omdat op die dag de eerste milieuwetgeving tot stand kwam (22 april 1970), Rachel Carson overleed op 14 april 1964. Zie ook 8 juni op deze Groene kalender.

In 2020 was het een bijzondere dag, wanneer de 50ste verjaardag van dit evenement werd gevierd. Doe mee met het Earthday Network

Marjolein Tiemens-Hulscher, lid van de RK Parochie in Driebergen, schrijft over haar inspiratie om zich in te zetten voor een duurzame aarde. Daaruit spreekt haar verwondering over groeikracht, de samenhang tussen planten, dieren en mensen, de interactie van mens en milieu, en het plezier dat zij vindt in kennisoverdracht. Marjolein geeft lezingen en workshops over de ecologische voetafdruk: ‘groen geloven en duurzaam doen’.

 

apr
23
wo
Joris
apr 23 all-day

23 april Sint Joris

Valeriaan – Joriskruid

Dan was jij de herder en ik was het schaap …’

 

 

President Poetin: tegen de achtergrond van St Joris te paard met de draak aan zijn voeten (foto ANP/Trouw, 2 maart 2018)

 

 

Draak en schapen

Soldaat Joris (George) werd een fameuze heilige: hij zou een draak verslagen hebben die mensen belaagde. Zo vinden we hem op vele afbeeldingen terug. Bang als men was had men – volgens legende – de draak eerst schapen als voedsel gegeven, daarna werden kleine kinderen door het lot aangewezen en aan de draak geofferd. Toen het lot viel op het dochtertje van de koning, was de maat vol: Joris versloeg de draak.

De draak symboliseert het kwaad in de wereld en Joris is de bestrijder ervan. Joris staat in een oude, lange traditie van moed en strijd, maar heeft wellicht nooit bestaan. In de heiligenkalender verbindt men hem met Georgius van Lydda (van Cappadocië), zie www.heiligen.net

Toevallig wordt rond deze tijd in veel kerken de zondag van de Goede Herder gevierd, een feestdag waarbij zowel God (Psalm 23) als Jezus (Johannes 10) herinneren aan de herder die voor kwaad behoedt.

 

 

 

 

 

Kruid

Valeriaan, Valeriana officinalis, wordt ook Joriskruid, Joriswortel en speerkruid genoemd. De scherpe punten aan het blad doen denken aan de klauwen van de draak. Het Latijnse ‘Valera’ betekent: ‘gezond, sterk zijn.’ Het kruid is kalmerend en angstwerend, en in gebruik als slaapmiddel. Het gebruik was reeds bekend bij de Griekse geneesheer Hippocratus (ca. 400 v.Chr.). Als tinctuur (alkohol oplossing) is het nog steeds een goed middel tegen nervositeit. Zie www.kloostertuinen.nl

valeriaan

 

Recepten

– Sint Jorisbrood: herinnert aan de schapen

In Bulgarije wordt het speciale brood ter ere van Sint Joris versierd met stippen of andere figuurtjes. De stippen verwijzen naar schapen, de figuurtjes naar staf, herder of schaapshondje. Deze dag is een lentefeest voor de herders en hun schapen.

Zie www.sameneerlijketen.nl (bron: Zalig gebakken, Marianne Geurtsen)

 

Schikken

– Schikkingen bij de zondag van de Goede Herder, zie www.symbolischschikken.nl

 

Vieren

Jij zoekt voor mij groen grazig gras.

(…) In diepe nacht maak jij het licht.

Jij houdt de wacht, jij blijft in zicht.

Als ik jou heb, heb ik genoeg. (Erik Idema)

 

mei
3
za
Pete Seeger
mei 3 all-day

 

Pete Seeger (1919-2014)

Pete Seeger was een opvallend vroege milieuactivist van het eerste uur. Zie hiervoor ook deze Groene kalender 22 april Earth Day en 8 juni Wereldoceanendag. Tijdgenoot van Pete Seeger destijds was Rachel Carson met haar geruchtmakende boek Silent Spring (1962) die een wereldwijde milieubeweging in gang zette.

 

Met banjo en zeilschip voor het milieu

De Amerikaanse muzikant-activist Pete Seeger werd op 3 mei 1919 geboren en overleed op 27 januari 2014 op vierennegentigjarige leeftijd. Wie de tweede helft van de vorige eeuw bewust heeft meegemaakt kunnen zijn liedjes niet zijn ontgaan. We shall overcome – door Seeger in de jaren zestig geschreven tijdens de periode van de strijd voor burgerrechten van zijn zwarte landgenoten – is sindsdien een klassieker bij tal van manifestaties. Tijdens de oorlogsjaren werkte hij nauw samen met die andere held van de Amerikaanse folkmusic, Woody Guthrie (groot inspirator van Bob Dylan). Vanaf 1947 speelde hij in The Weavers, in die jaren ontstond If I had a hammer. De jaren vijftig, met het klimaat van anti-communisme en wantrouwen tegen links activisme, brachten ook Seeger in het nauw, maar tien jaar later brak zijn bloeitijd aan. Where have all the flowers gone en Turn, turn, turn (Seegers bewerking van de bekende tekst uit het Bijbelboek Prediker) kregen talloze uitvoeringen tijdens concerten en op de plaat en behouden sindsdien een eigen plaats in de archieven van de onvergetelijke muziek.

Pete Seeger was als natuurliefhebber ook één van de eerste Amerikaanse milieuactivisten. Diep onder de indruk van de enorme vervuiling van de Hudson rivier, nam hij het initiatief voor het Clearwater project. In dat kader werd een gelijknamig zeilschip gebouwd, een replica van het type dat in de eeuwen daarvoor voor transporten over de rivier werd gebruikt. Het schip (kort geleden nog gerestaureerd) figureerde in tal van manifestaties, waarvoor Seeger ook een speciale song schreef: The Hudson River Song (ook wel: My Dirty Stream). Het Clearwater Project kreeg een status vergelijkbaar met de Waddenvereniging in Nederland, en leidde uiteindelijk ook tot een gelijknamige wet met een belangrijke status in de Amerikaanse milieuwetgeving.

Van Pete Seeger kunnen we leren hoe belangrijk muziek en andere kunstvormen zijn bij het voeren van actie voor gerechtigheid, vrede en behoud van de schepping. Op het internet (bijvoorbeeld bij YouTube) zijn de meeste van zijn songs te vinden en te beluisteren.

Dat zijn liedjes mogen blijven klinken en dat hij ook in ons land nog veel spiritueel-artistieke navolgers zal krijgen!

Met dank aan: Kees Tinga (*1947), hij is gepensioneerd theoloog en muziekliefhebber. Na jaren van beroepsmatige activiteit voor initiatieven op het gebied van kerk en duurzaamheid, is hij nu nog als vrijwilliger actief, o.a. voor de website kerkenmilieu.nl en voor de Nieuwsbrief Groene Kerken.

 

mei
11
zo
Fair-trade dag
mei 11 all-day

 

Fair-trade dag (tweede zaterdag in mei)

Eerlijke handel over grenzen

 

 

Op deze Fair-trade dag wordt aandacht gevraagd voor eerlijke handel. In meer dan 70 landen wordt aan deze dag deelgenomen. Vele vrijwilligers zijn door het jaar heen betrokken bij de verkoop van producten die ‘fair-trade’ zijn. Het gaat hen erom de aarde en de mensen daarop recht te doen. In veel kerken worden, na de zondagse dienst, producten uit de Wereldwinkel ter verkoop aangeboden.

Zie verder Worldfairtradeday of WorldfairtradeUK

jun
1
zo
Juni: Open Tuindagen
jun 1 – jun 30 all-day

 

Juni: Open tuindagen

 

kloostertuin in Egmond

 

Meer en meer is het gebruikelijk om in juni zogenaamde “Open tuindagen” te organiseren. Ook kerk- en kloostertuinen doen daaraan mee. Bijvoorbeeld: de Oranjekerk in Amsterdam en de kloostertuin van de minderbroeders franciscanen in Megen.

Voor data, zie www.kerktuinen.nl, www.hofvanlof.nl en www.opentuinagenda.nl

 

jun
5
do
Wereldmilieudag
jun 5 all-day

5 juni Wereldmilieudag

Groene kerken in Nederland

“Verbeter de wereld, begin bij jezelf.”

 

wereldbol

 

De Wereldmilieudag is een initiatief van de Verenigde Naties om wereldwijd aandacht te vragen voor de zorg voor de aarde. Programma’s van de Verenigde Naties (UNEP, United Nations Enviromental Program) zijn daarop gericht.

In Nederland stimuleren de hulporganisaties Kerk in Actie en Tear met het project Groene Kerken gelovige gemeenschappen om te vergroenen, in de besteding van geld en het gebruik van energie. De website www.groenekerken.nl  biedt een zogenaamde Toolkit en een Startpakket om aan de slag te gaan.

Daarnaast worden o.a. landelijke en regionale dagen georganiseerd.

 

Praktijk

In de Toolkit geeft men aandacht aan een zestal thema’s waarop men zich kan richten:

1. beleid en aanpak,

2. bewust inkopen doen,

3. energie en klimaat,

4. geloof en inspiratie,

5. omgaan met geld,

6. schepping en natuur.