Groene kalender

Laatste zondag van oktober

Dag van de Stilte en Nacht van de nacht

Bij de overgang van zomertijd naar wintertijd wordt de klok een uur teruggezet. In dit weekend, dat een uur extra biedt, zijn er kansen voor twee initiatieven: aandacht vragen voor het belang van de stilte en voor het behouden van de duisternis. Zo zijn de Dag van de Stilte en de Nacht van de Nacht geboren.

In 2020 valt de dag op 24 oktober.

Dag van de stilte

Niets is sterker dan de stilte, niets is sterker dan het woord dat niemand hoort

(Stef Bos, uit het Lied ‘Stilte’)

Ambassadeurs in heel Nederland vragen aandacht voor het belang van stilte. Dat doen zij door heel uiteenlopende activiteiten te promoten: van een mindfulness-stilte oefening die via een lifestream wordt aangeboden tot talloze mogelijkheden voor een stiltewandeling.

In de monastieke traditie is de oefening van stilte een dagelijks onderdeel van de dagorde van monniken. Die traditie wordt per orde of communiteit verschillend ingevuld. Er kan stilte zijn om aandachtig te lezen of om mediteren mogelijk te maken. Er kan stilte zijn tijdens de maaltijd of bij het gebed in een viering.

Zie verder www.dagvandestilte.nl

Nacht van de nacht

‘Licht uit: laat het donker donker’

Vanuit de ruimte gezien is misschien de vele verlichting op aarde mooi om te zien, er is ook een duistere kant. Natuur en Milieuorganisaties pleiten niet alleen vanwege het energieverbruik voor minder verlichting. Zo worden nachtdieren erdoor beïnvloed in hun gedrag en belemmerd in hun natuurlijke habitat. Het zou helpen als bijvoorbeeld ook bedrijven waar mogelijk, en zeker tussen bijvoorbeeld 1 en 5 ’s nachts, hun verlichting zouden doven.

Als we er allemaal deze nacht meebeginnen, zouden we dit dan niet ook alle dagen door het jaar heen kunnen opvolgen? Minder licht, minder energie, minder verstoring. Misschien wel belangrijk: het zou ook mensen dichter bij de sterren kunnen brengen, om meer sterren te zien om je over te verwonderen. Bekend maakt bemind.

Zie verder www.nachtvandenacht.nl

Eerste woensdag van november: Dankdag voor gewas en arbeid.

Op ‘Oogstdankdag’ wordt stilgestaan bij de oogst van het land en bij de mensen die daaraan bijdroegen. Katholieke kerken betrekken daarbij vaak de tradities van gilden en soms ook van volkstuinverenigingen.

In 1653 werd in Overijssel bij protestanten een vaste dankdag aangewezen: de eerste woensdag van november. Toen de industrialisatie toenam, is de viering in breder perspectief een dankdag voor gewas én arbeid geworden (zie ook Wereld Feesten Almenak). Dikwijls wordt gezond en duurzaam voedsel ingezameld, in de kerk gebracht, worden oogsttafels ingericht, om na de dankzegging dit naar de Voedselbank te brengen.

Dit jaar zijn niet alleen de vruchten van het land geoogst en de vruchten van de arbeid.

Er was door corona ook stilstand. In school en werk. Voor anderen was het juist extra druk, in zaken en in de zorg.

Tijd om terug te kijken en te zien waar we staan. Wat hebben we ervan geleerd? Wat kunnen we meenemen naar het volgende jaar? Genoeg om voor te danken, juist te midden van een wereldwijde crisis. Omdat het de wereld dichterbij brengt. De ander nabij.

Misschien kunnen we daarvoor ook plaatsmaken op onze oogsttafels.

Schikken

– voor passende schikkingen, zie www.symbolischschikken.nl

Vieren

– voor teksten, gedichten en vieringen, zie www.scheppingvieren.nl / oogst

Recepten

– voor recepten, zie www.sameneerlijketen.nl  /dankdag

4 weken voor kerst: Advent

Groen van hoop en verwachting

Advent verwijst naar het latijnse woord voor ‘ komen’. Het is een periode van inkeer en bezinning van minimaal vier weken als voorbereiding op Kerstmis: vanaf kerstavond 24 december wordt de komst (geboorte) van Jezus gevierd. De eerste adventszondag valt meestal eind november, soms begin december.

Ofschoon de kerkelijke, liturgische kleur in deze periode paars is, wordt in de advent uitgezien naar licht, naar een nieuwe toekomst, naar nieuw leven (groen).

Een groene olijfboom is in de bijbel beeld van een rechtvaardig mens (Psalm 52,10). Groen is de kleur van nieuw leven, de kleur van de lente. Altijd groene bomen, denk aan coniferen zoals spar, den, en thuja (levensboom), kunnen worden ervaren als blijvende hoop op vernieuwing van het leven. In de wintertijd, als de loofbomen kaal zijn, houdt het groen van deze bomen de hoop en verwachting wakker.

In 2020 valt de dag op 29 november.

Groene Krans

Een krans, beeld van eeuwigheid, beeld een kringloop in de tijd uit. De cirkel die zonder begin of einde is, herinnert aan God. In de bijbel is er sprake van een krans van gerechtigheid (2 Timoteüs 4,8) en een nooit verwelkende krans van heerlijkheid (1 Petrus 5,4).

Een stronk, een nieuwe twijg

Jezus’ geboorte werd verbonden met een tekst uit het boek Jesaja:

“Een twijg ontspruit aan de stronk van Isaï,

een telg ontbloeit aan zijn wortels” (Jesaja 11,1)

De stronk is hier beeld van hoop en verwachting, de twijg is de verwezenlijking van die hoop (Ezechiël, 17,22-23).

Recepten

– zie www.sameneerlijketen.nl /Advent

Schikken

– zie www.symbolischschikken.nl /Advent

Vieren

– in de adventsperiode klinkt telkens bij een psalm het terugkerende gezongen refrein (antifoon):

Heer der hemelse machten, breng Gij ons de keer:

In het licht van uw aanschijn bevrijding (Psalm 80)

– zie www.scheppingvieren.nl /Advent