Antonius Abt

Wanneer:
17 januari 2025 hele dag Europe/Amsterdam Tijdzone
2025-01-17T00:00:00+01:00
2025-01-18T00:00:00+01:00

 

17 januari Antonius de Grote van Egypte – ‘Antonius abt’ (251-356)

Varkens die vrij rondlopen

 

Antonius met varken

 

Op afbeeldingen zien we Antonius abt vaak met een varken. Antonius leefde als kluizenaar in Egypte. Hij was een van de eerste christenen die hun leven doorbrachten in afzondering. Hij wordt beschouwd als abt van alle monniken, als vader van het monnikendom, omdat zich rondom hem meer kluizenaars vestigden. Als beschermheilige van boeren en vee werd Antonius aangeroepen bij een schimmelziekte in het koren (antoniusvuur) en andere besmettelijke ziekten bij mens en vee. In 1095 werd de kloosterorde van de Antonianen opgericht. Aanleiding was de genezing van de zoon van de stichter die aan het antoniusvuur leed. Als vergoeding voor de ziekenzorg die de monniken verrichtten, mochten hun varkens overal vrij rond lopen met een belletje om hun nek. Het vlees van de varkens werd onder de armen verdeeld.

 

 Livar varken abdij Lilbosch

 

Een nieuw kloostervarken: Livar

Vroeger hadden de meeste kloosters één of meerdere varkens. Varkens zijn alleseters, ze aten wat aan etensresten overbleef. Op abdij Lilbosch bleek de komst van het Limburgse varken (Livar) de redding van de varkenshouderij. In 2007 stapte de abdij in een project met andere varkenshouders. Een fokprogramma bracht uit oudere varkenssoorten het beste in dit varken samen. Het is geliefd door zijn vlees. De abdij heeft momenteel ca. 120 fokvarkens met een staart in de krul. Ze hebben een vrije uitloop met modderpoelen en voor de fokzeugen is er een weide. Het varken groeit langzaam waardoor de vetverdeling bij dit ras in balans is.

 

Bloem

– Sneeuwklokje: wordt ook Sint-Antoniusbloem genoemd

 

Kruid

– Knopig helmkruid of Sint-Antonieskruid, Scrophularia nodosa, ’aambeiwortel’, werd gebruikt voor klierziekten bij varkens. Zie link: www.kloostertuinen.nl

 

Recepten

Op deze dag wordt met name in Spanje een varkensstoofpotje gegeten: Olla de San Anton met varkensvlees, bonen, uien en kruiden. Men dacht ook dat het eten van spek een remedie was tegen antoniusvuur. Zie:

– Olla de San Anton, naar een recept uit: Cooking with the Saints (op www.sameneerlijketen.nl)

Sint Antonius de grote soep, recept uit: Kloosterkeuken (op www.sameneerlijketen.nl)

 

Verhaal

– Over de abdij: Gidsje Abdij Lilbosch – staande in een traditie van 900 jaar (1998), zie www.abdij-lilbosch.nl