Brigid

Wanneer:
1 februari 2022 hele dag Europe/Amsterdam Tijdzone
2022-02-01T00:00:00+01:00
2022-02-02T00:00:00+01:00

1 februari St. Brigid van Kildare (ca. 453-523)

Koeien en Melk

 

 

Van oudsher werd op deze dag in de Keltische traditie de overgang van de winter naar de lente gevierd. Daarmee is ook de gedachtenis verbonden aan Brigid of Brigida (NL), met St. Patrick is zij patroon van Ierland.

Brigid werd stichter en abdis van het eerste Ierse klooster in Kildare (Cill-Dara: ‘klooster van de eik’). Waarschijnlijk was het voor de Druïden reeds een ‘heilige plek‘. Als beschermheilige van vruchtbaarheid heeft zij (nog) vóórchristelijke kenmerken. Brigid krijgt de bijnaam ‘St. Mary of Gael’, de ‘Keltische Maria’, moeder van het Ierse christendom.

Het verhaal gaat dat zij in een droom met haar vader in Bethlehem verblijft. Er heerst grote droogte. Haar vader gaat op weg naar een bron om water voor vee en mensen te halen. Hij verbiedt Brigid tussentijds gasten in zijn herberg toe te laten om het laatste water dat er nog is voor henzelf te bewaren. Dan komen Maria en Jozef aan bij deze herberg. Op aandringen van Maria gaat Brigid naar de stal en tot haar verbazing geeft een koe weer volop melk. Zij geeft hen onderdak in de stal naast de koeien en vanaf dat moment is er ook weer overvloedig water. Als Jezus wordt geboren geeft Maria Brigid de naam pleegmoeder (zij die melk gaf).

Op afbeeldingen zien we haar vaak met een koe, die haar dagelijks de melk gaf die zij nodig had. Zo werd zij o.a. beschermer van melkkoeien en vee. Om huis en stallen te beschermen hangt men vaak een Brigids Cross op boven de deuren: een gevlochten kruis van stro.

Brigids cross

 

Ook wordt aan haar het wonder toegeschreven dat elke boom die zij aanraakte spontaan ging bloeien.

Die herinnering wordt bewaard bij het oprichten van een den tijdens de jaarlijke processie in Noorbeek (Limburg), waar ook een relikwie van haar bewaard wordt.

Den in Noorbeek

 

Recepten 

Men bakte een haverbrood, als sodabrood (zonder gist), en legde dat buiten met wat graan voor de koe die St. Brigid altijd vergezelde. Als zij dan langskomt zal ze volgens de traditie een zegen uitspreken.

Haverkoeken uit Ierland, St. Brigid Oat cookies (op de website sameneerlijketen.nl , met aparte rubriek: heiligen)

 

Vieren

Zegen

In Keltische gezangen, verzameld in de Carmina Cadelica, vinden we de volgende zegentekst bij het wegbrengen van koeien:

De gemeenschap van Maria Moeder zij voor u

de gemeenschap van Brigid van de koeien zij voor u,

bij het knabbelen, kauwen en smakken.

Esther de Waal, vertaald door Jaap Faber, in: Het Keltisch visioen – spiritualiteit van een verzonken wereld, Meinema, 2000